Ik heb me nooit zo echt gerealiseerd hoe je beïnvloed wordt door je ouders en de omgeving waar je in opgroeit, als het op geld aan komt. Er is blijkbaar sprake van een soort bewuste en onbewuste geldblauwdruk.
Ik ben opgegroeid in een sociaal centrum linkse, katholieke (maar niet heel erg) omgeving in het midden van het land en later in het gezellige zuiden. Dochter van een bankier. Een van de oude stempel en fervent aanhanger van het Raiffeissen gedachtegoed. Een groot rechtvaardigheidsgevoel en wars van dikdoenerij, opscheppen en strooien met geld. Een intelligente belezen moeder die jong is gaan werken en is blijven werken gedurende de ietwat langdurige studie van haar man. Mijn vader die zijn boordje terug trekt en zegt “kijk eens groeit het op mijn rug ?”.Of mijn moeder die in de kledingwinkel zegt “oh dat maak ik zelf wel want dat vind ik te duur”. Opgroeien in de villawijk en dan ook van iedereen te horen krijgen, “oh jullie hebben zeker een zwembad”, “Nee, een vijver”, verdedigde ik me dan. Mijn studie betaald (Bedankt!) maar voor de extra’s moet je werken. Slechts enkele opmerkingen, zaken en gebeurtenissen die mijn blauwdruk hebben gevormd.
Deze blauwdruk wordt gevormd door de informatie of “programmering” die je van jongs af aan mee krijgt. Bij de meeste mensen komt deze informatie van hun ouders, broers en zussen, vrienden, gezagsdragers, leraren, religieuze leiders, de media en de cultuur, om er maar een paar te noemen. Al deze verschillende informatiefiles vormen een patroon in jouw hoofd en vormen de gedachten die jij over geld hebt. Bij deze gedachten horen weer gevoelens. Gevoelens leiden tot acties en acties leiden weer tot resultaten. Met deze resultaten leef jij dan weer…
Deze informatiefiles worden gevuld op 3 verschillende manieren:
- Verbale programmering: Wat heb je gehoord toen je nog jong was?
- Modelleren: Wat heb je gezien toen je klein was?
- Specifieke gebeurtenissen: Wat heb je meegemaakt toen je jong was?
Bij Verbale programmering moet je denken aan uitspraken zoals:
Geld is de wortel van alle kwaad/Ik moet sparen voor de toekomst of mijn kinderen/Geld groeit niet aan de boom/Geld groeit niet op mijn rug (check!)/Geld geeft status/Geld geeft macht/Geld corrumpeert/Geld stinkt/Het is goed of slecht om heel veel winst te maken/ Voldoende geld geeft zekerheid/Als je voor een dubbeltje geboren bent, dan word je nooit een kwartje/Hij kijkt niet op een dubbeltje/We moeten elke cent omdraaien/Het moet uit de lengte of uit de breedte komen/Geld moet rollen/Op je geld zitten/je mag geen geld verkwisten/Geld houdt de wereld draaiend/Voor een dubbeltje op de eerste rang/Kwaliteit kost geld/Een te hoge prijs betalen/ Over geld praat je niet/Koste wat het kost/Wie het kleine niet eert…/Geld beheerst je leven/Geld maakt niet gelukkig/ De kost gaat voor de baat uit/Eerst de lasten dan de lusten/ de rijken worden rijker en de armen worden armer/ rijken zijn gierig etc….
Je kunt er waarschijnlijk zelf ook nog een paar bedenken. Wat is jouw top 10?
En dan het modelleren. Hoewel de meesten van ons het niet zouden willen toegeven, zit er meer dan een greintje waarheid in het oude gezegde: “de appel valt niet ver van de boom”. Op het gebied van geld denken we over het algemeen als een of beide ouders en misschien zelfs als jouw grootouders. Wie is het bij jou? Vader? Moeder? Allebei?
Specifieke gebeurtenissen spreken redelijk voor zich. Wat heb jij meegemaakt? Pure armoede, faillissementen, vrienden en buren die elkaar helpen en geven, scheiding, onmetelijke rijkdom. Incidenten, mooie of minder mooie ervaringen die samenhangen met geld en de emoties die erbij horen.
Al deze dingen tezamen zorgen er nu vaak voor dat je doet wat je doet als het op geld aankomt. Of hoe je je voelt als je direct of zijdelings met geld of financiële transacties te maken hebt. Ik ben benieuwd tot welke conclusies jij komt….